بازگشت امپراتوری (تاریخچه نوکیا)

برند نوکیا، برندی است که هر فردی در دنیای فناوری با آن آشنایی دارد، چرا که این کمپانی برای مدت طولانی عنوان بزرگ‎ترین تولید‎کننده گوشی موبایل را در جهان، در اختیار داشت. شرکت فنلاندی نوکیا (Nokia) با فعالیت بین‌المللی، بیش از 150 سال قدمت دارد و دو جنگ جهانی را پشت‎سر گذاشته و همچنان پا‎برجا مانده است. این شرکت در حال حاضر در صنایع مخابراتی، فناوری اطلاعات و محصولات الکترونیکی فعالیت دارد. مقر اصلی نوکیا در حال حاضر در شهر اسپو واقع در شهرستان بزرگ هلسینکی (Helsinki) فنلاند واقع است.

نوکیا در حال حاضر به‎عنوان شرکتی با مسئولیت محدود و سهامی عام فعالیت می‌کند که در قوانین بین‎المللی با نام Public Limited شناخته می‌‎شود. سهام این شرکت در بازار سهام نیویورک (New York) و هلسینکی (Helsinki) عرضه شده است و طبق آخرین آمار، رتبه‎ی 415 بزرگ‎ترین شرکت‎‌های دنیا معروف به فورچن 500 قرار دارد.

این کمپانی در زمان بحران اقتصادی به کشور فنلاند کمک کرده و تا سال 2000، 4% از تولید ناخالص داخلی فنلاند را تشکیل داده است. جالب است بدانید که این شرکت نه تنها در صنعت مخابرات، ارتباطات و الکترونیک، بلکه در صنایع مختلفی مانند لاستیک سازی، کاغذ سازی و ساخت کابل هم فعالیت کرده است. البته بعد از تمرکز روی الکترونیک و ارتباطات از راه دور بزرگ و بزرگتر شد و حتی به یک برند شناخته شده در سراسر جهان تبدیل شد. در سال 2007، 49.4% از سهم بازار جهانی را در دست داشت و به نقط‌ه‎ای رسید که شرکت‌های زیادی آرزوی آن را داشتند. اما برند نوکیا از طرف دیگر روزهای سخت و بدی هم تجربه کرد.

هم اکنون این شرکت فنلاندی قیمت تولید گوشی‌های موبایل را بعد از یک فروش و خرید دوباره، تحت لیسانس کمپانی HMD Global مدیریت می‎‌کند و در حال حاضر تمرکز اصلی شرکت نوکیا بر روی بخش‎‌های زیر ساختی مخابراتی، واقعیت مجازی و اینترنت اشیاء است.

تاریخچه تاسیس برند نوکیا

ریشه‌های تاسیس شرکت نوکیا به سال 1865 بازمی‌گردد، فردریک ایدستام با مشارکت لئو میشلن اقدام به راه اندازی شرکت نوکیا نمود. این شرکت در آغاز در زمینه تولید کاغذ فعالیت می‌کرد، ولی در سال 1896 ایدستام بازنشسته شد و میشلن ریاست شرکت را در دست گرفت که در پی آن در سال 1898 نوکیا شروع به تولید لاستیک و تایر اتومبیل نمود.

از 1912 این شرکت وارد عرصه تولید تجهیزات خطوط تلفن، تلگراف و سیم کشی الکتریکی شد. بعدها وارد بازار مخابرات گردید. در سال 1988 بخش تولید تایر این شرکت تحت نام نوکیان تایرز تفکیک شد و در 1989 نیز بخش تولید کاغذ نوکیا نیز به شرکت اس سی آ واگذار گردید. این شرکت از ابتدای دهه 1990فعالیت خود را تنها بر بازار مخابرات متمرکز نمود.

پس از مشارکت با مایکروسافت و کشمکش‎‌هایی که برای تصاحب بازار داشت، خط تجاری تلفن همراه این شرکت توسط سرمایه گذار سابق در سال 2014 خریداری شد. پس از این فروش نوکیا شروع به تمرکز بیشتر در تجارت زیرساختارهای ارتباط از راه دور و اینترنتی کرد و شرکت آلکاتل لوسنت نیز تصاحب کرد. این شرکت همچنین وارد تکنولوژی واقعیت مجازی و سلامت دیجیتال شده است و مالک سازمان تحقیقاتی علمی Bell Labs است، برند نوکیا با مجوز شرکت HMD Global دوباره به بازار موبایل و گوشی‎‌های هوشمند برگشته است

سقوط نوکیا

در اوج بودن، همیشه به معنای در اوج ماندن نیست. شاید تلاشی که باید برای حفظ جایگاه خود انجام دهیم بسیار سخت تر و طاقت فرساتر از تلاشی باشد که در آغاز برای ورود به صحنه رقابت انجام داده ایم. با وجود موفقیت‌‎هایی که برند نوکیا در صنعت موبایل و شبکه به دست آورد، مدیران این برند هرگز نتوانستند ذهن خود را گسترش دهند. آن‌ها به موبایل و صنعت رو به رشد آن اعتقاد زیادی نداشتند و نمی‌خواستند برای توسعه آن کنند. از طرف دیگر، موفقیت سیستم عاملی که مدت‌ها با آن کار کرده بودند، یعنی (سیمبین) باعث شده که دچار غرور بی جا شوند و با خودشان فکر کنند که هرگز کسی نمی‌تواند سیستم عاملی بهتر از سیمبین (Symbian) برای موبایل طراحی کند.

این کمپانی بزرگ، سیمبین را ستایش می‎‌کردند و حاضر نبودند پس زده شدن آن را بپذیرند. این اشتباهی است که بیشتر کارآفرینان و صاحبان کسب و کارهای شکست خورده و فراموش شده مرتکب شدند.

اصرار بر موفقیت گذشته و داشتن یک روند غیر قابل انعطاف که به آن‌ها اجازه تغییر روش عملکرد را نمی‌‎داد باعث شد تا سایر برندهای تازه‎نفس که اصراری بر اجرای یک روش خاص نداشتند گوی سبقت و موفقیت را از نوکیا دربایند. شاید حتی بهتر است بگوییم که نوکیا با عملکرد ضعیف و غرور بی‏جایی که از خود نشان داد با پاهای خودش جایگاه اول جهان را ترک کرد. در این میان، رقبای نوکیا یعنی سامسونگ و اپل با سیستم عامل‎‌های اندروید و iOS، سری میان سرها بلند کردند و توانستند جایگاه خوبی برای خودشان دست و پا کنند. کاربران نیز که همیشه به دنبال بهترین‎ها هستند، رفته رفته از نوکیا به سمت سامسونگ و اپل مهاجرت کردند. در واقع، نوکیا نتوانست درک کند که مشتریانش چه انتظاری از یک گوشی موبایل دارند. از طرف دیگر، مدیران نوکیا قدرت برند خود را خیلی دست بالا گرفتند و فکر نمی‎‌کردند که هیچ برند دیگری بتواند به این زودی‎‌ها به آنها برسد. سامسونگ و اپل ثابت کردند که آن‌ها اشتباه می‎‌کنند.

به دنبال این ماجرا نوکیا با کاهش فروش بسیار شدیدی روبه‎رو شد و تلاش‎‌هایش برای ساخت گوشی‌‎های جدیدی که بر پایه ویندوزفون بودند نیز نتوانست نظر کاربران را به سمت خود جلب کند. به همین دلیل، بالاخره تصمیم گرفت که بخش موبایل خود را به مایکروسافت واگذار کند.

بازگشت به دنیای موبایل

شکست نوکیا در بازار موبایل، همچون خاطره‎ای تلخ در ذهن مدیران این برند باقی ماند. حتی با وجود فروش بخش موبایل و کناره‎گیری ظاهری از این صنعت، در گوشه و کنار بازار، زمزمه‌هایی درباره بازگشت این برند که در گذشته قدرت خود را ثابت کرده بود، شنیده می‌شد. این امید بعد از چند سال و با خرید بخش فروخته شده و به مایکروسافت توسط مدیرعامل گذشته نوکیا جانی دوباره گرفت. برند نوکیا با تولید چند گوشی موبایل هوشمند نشان داد که هنوز از این میدان خارج نشده است و برنامه‌های بزرگی برای بازپس گرفتن جایگاه گذشته خود دارد.

خدمات کمپانی نوکیا

خدمات نوکیا شامل خدمات مشتریان، اپلیکیشن‌های تصویر سازی، اپلیکیشن‎‌های مسیر یابی، نرم افزارها و برنامه‎‌های دسکتاپی همانند Nokia Software Recovery و ...، سرویس‎‌های گردآوری داده، ابزار‎های توسعه دهنده، وب سایت، ویدئو گیم، امنیت و از دیگر محصولات این شرکت مودم‌‎های ADSL، محصولات GPS، محصولات WLAN، تلویزیون‎‌های دیجیتال، محصولات ارتباطی ارتش، کابل تلفن، مینی کامپیوتر، کامپیوتر‎های شخصی، مینی لپ تاپ، صفحه نمایش کامپیوتر، خازن، ماشین آلات الکتریکی و ... می‌‎باشد.

سهم بازار برند نوکیا

میزان فروش گوشی‌های هوشمند نوکیا در سه ماهه دوم 2018 به 4.5 میلیون واحد رسیده است که در مقایسه با رقم 4 میلیونی سه ماهه اول 2018 رشد خوبی داشته است. به طور کلی سهم بازار گوشی‌های برند نوکیا در سال 2018 بهبود یافته است. بر اساس گزارش‌های منتشر شده از فروش گوشی‌های هوشمند در سه ماه دوم سال 2018 نوکیا بعد از مدت‌ها توانست در جمع برترین گوشی‌های موبایل قرار گیرد. در این رده بندی نوکیا توانست در کنار برند لنوو نهمین برند پر فروش گوشی‌های هوشمند در سراسر جهان خواهد شد. حجم فروش آن به میزان 4 میلیون دستگاه در سال جاری رسیده است. در سه ماه چهارم 2017 گوشی‌های هوشمند نوکیا 1 درصد از سهم بازار را در اختیار داشته اند.

با کمی محاسبه می‌‎توان دریافت که این سهم بازار، تقریبا به معنای فروش 15/4 میلیون گوشی هوشمند در سه ماهه آخر سال 2017 است. سال 2017، اولین سال بازگشت نوکیا به دنیای گوشی‌های موبایل بود.

نوکیا در ایران

نمایندگی نوکیا در راستای خدمات رسانی مناسب به کاربران تبلت و موبایل خود، واحد تخصصی تعمیرات محصولات نوکیا را راه اندازی نموده است. این واحد با در اختیار داشتن ابزار آلات امروزه توانایی تعمیر هر گونه ایراد سخت افزاری و نرم افزاری نوکیا را دارا می‌باشد. تعمیر کاران نمایندگی نوکیا با استفاده از این تجهیزات توانایی افزایش سرعت تعمیرات در کنار دقت بالا را دارا می‌باشند.

جمع بندی

نوکیا از قدیمی‎ترین شرکت‎‌های حاضر در بازار بورس هلسینکی (Helsinki) است که با فراز و نشیب‎‌های بسیار زیادی در طی سالیان فعالیت خود مواجه شده است. این شرکت به علت ظهور شرکت HMD Global و همچنین فعالیت در بخش اینترنت اشیاء و زیرساخت‎‌های مخابراتی و شبکه با رشد بسیار خوبی در این چند سال گذشته همراه بوده است.

این برند در سال 2017 در جایگاه 188 ام (با 147 پله صعود) برترین برند‎های دنیا قرار گرفت. ارزش این شرکت فنلاندی در سال اوج خود به 110 میلیارد دلار می‌‎رسید که پس از سقوط در ابتدای دهه 2020 ارزش این شرکت در سال 2014 به 6.28 میلیارد دلار کاهش یافت، ولی در آخرین آمار منتشر شده ارزش برند نوکیا 26.07 میلیارد دلار تخمین زده شده است..